خبرگزاری راسک: به نقل از «اکونومیست»، فرمانده ارتش پاکستان، مارشال عاصم منیر، بهنظر میرسد که به خواستهای بزرگتر از آنچه که تاکنون در ذهن داشته است، دست یافته باشد. او که بهمدت تقریباً دو سال بهخاطر دخالت در سیاست داخلی کشور تحت فشار بود و پاکستان در سایه بدهیهای کلان و خشونتهای ناشی از شورشها قرار داشت، اکنون در موقعیت جدیدی قرار گرفته است. در حالی که روابط آمریکا و پاکستان در دورههای مختلف به دلیل قتل اسامه بنلادن در خاک پاکستان و سپس خروج آمریکا از افغانستان به تیرگی گرایید، تغییرات جدید در سیاست خارجی آمریکا و روابط آن با پاکستان، تأثیرات عمدهای بر هند، چین و خاورمیانه خواهد گذاشت. در روز ۱۸ جون، مارشال منیر در حالی که در یک ناهار خصوصی با دونالد ترامپ در کاخ سفید حضور داشت، چهرهای جدید از سیاستهای منطقهای و بینالمللی پاکستان را نمایان کرد. این در حالی است که ترامپ در پایان ژوئیه، ضمن انتقاد از هند و وصف آن بهعنوان «اقتصادی مرده»، از توافق تجاری جدید با پاکستان استقبال کرد. به گزارش اکونومیست، این تحولات، بازتاب تغییرات اساسی در سیاست خارجی آمریکا است که تأثیرات آن در روابط واشنگتن با هند، چین و پاکستان مشهود خواهد بود.
پس از کشته شدن اسامه بنلادن در سال ۲۰۱۱، روابط آمریکا و پاکستان تحت فشار قرار گرفت و پس از خروج آمریکا از افغانستان، توجهات واشنگتن به پاکستان کاهش یافت. اما اکنون، آمریکا و پاکستان در حال بازسازی روابط خود و تمرکز بر تجارت، مبارزه با تروریسم، و هماهنگی در سیاستهای خاورمیانه هستند. این تحولات ممکن است به بازگشت آمریکا به فروش تسلیحات به پاکستان منجر شود؛ در حالی که اکنون حدود ۸۰ درصد از تسلیحات پاکستان از چین تأمین میشود. در عرصه داخلی پاکستان، وضعیت سیاسی نیز در آستانه تحولاتی جدید قرار دارد. با وجود محبوبیت گسترده عمران خان، نخستوزیر سابق و زندانی، که با انتخابات پارلمانی ۲۰۲۴ ممنوعالشرکت شده است، محبوبیت مارشال منیر در پی درگیری اخیر با هند بهشدت افزایش یافته است. دولت غیرنظامی تحت حمایت ارتش اکنون کنترل اکثریت پارلمان را در اختیار دارد و این وضعیت، بهشدت شایعاتی مبنی بر احتمال رسیدن منیر به مقام ریاستجمهوری را تقویت کرده است. در صورت تحقق چنین تحولی، این خواهد بود که پاکستان چهارمین دوره حکومت نظامی خود را تجربه خواهد کرد.
در حالی که مارشال منیر خود از مصاحبه و رسانهها اجتناب کرده است، گفتههای جنرال احمد شریف چودری، سخنگوی ارتش، حاکی از آن است که برخی شایعات مبنی بر آمادگی منیر برای دستیابی به ریاستجمهوری را «مزخرف» دانسته و ایده ایدئولوژیک بودن او را رد کرده است. برخلاف بسیاری از فرماندهان پیشین، منیر فرزند یک امام جماعت است و در مدرسه دینی تحصیل کرده است. اما برخلاف برداشتها، سخنگوی ارتش تأکید میکند که منیر به غرب آشناست و بهویژه مخالف گروههای جهادی است که در خاک پاکستان فعالیت میکنند. اما این تنها بخشی از چالشهای پیش روی منیر است. برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند که او ممکن است از محبوبیت داخلی و حمایت ترامپ از رهبران مقتدر بهرهبرداری کند و در آینده بهطور مستقیم به مقام ریاستجمهوری دست یابد. چنین اقدامی میتواند به تثبیت قدرت او کمک کند و این در حالی است که برخی منتقدان، ارتقای اخیر او به مقام مارشال را نشانهای از آمادگی او برای حرکت در مسیر دیکتاتوری مشابه ایوب خان، نخستین دیکتاتور پاکستان، میدانند.
در هر صورت، مارشال منیر احتمالاً همچنان از حمایت آمریکا برخوردار خواهد بود. بهتازگی او بهخاطر مقابله با داعش در پاکستان و کشتن و بازداشت رهبران محلی این گروه از سوی آمریکا تحسین شد و توانسته است توجهات ترامپ و حلقه نزدیکان او را جلب کند. در این میان، پاکستان بهعنوان ابزاری برای پیشبرد منافع آمریکا در قبال ایران و تلاشهای واشنگتن برای عادیسازی روابط کشورهای مسلمان با اسرائیل مطرح شده است. از طرف دیگر، چالشهای امنیتی و نظامی در مرزهای شرقی پاکستان، بهویژه در رابطه با هند، همچنان ادامه دارد. ترامپ ممکن است از این وضعیت بهعنوان فرصتی برای تحکیم روابط با پاکستان و فشار به هند برای ورود به مذاکرات بهره ببرد. در پاسخ به تهدیدات هند، سخنگوی ارتش پاکستان اعلام کرده است که این کشور قصد دارد حملات خود را از عمق بیشتری در داخل هند آغاز کند و آنها باید بدانند که «در هر نقطهای میتوانند هدف قرار بگیرند.»
در نهایت، آینده سیاسی و امنیتی پاکستان در دستان مارشال عاصم منیر است. اگرچه او از حمایت آمریکا برخوردار است، اما چالشهای اقتصادی، بیاعتمادی متقابل و تنشهای امنیتی با هند و چین میتواند آینده این کشور را در پیچوخمهای سختی قرار دهد.
آیا ترامپ زمینهساز ظهور بن سلمان جدید در مرزهای شرقی ایران میشود؟
