خبرگزاری راسک: با شدت گرفتن روند اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از ایران و پاکستان، گزارشها حاکی از افزایش چشمگیر کرایه خانه در بسیاری از شهرهای بزرگ افغانستان است.
منابع محلی در کابل، هرات، مزار شریف و سایرشهرهای میگویند که بازگشت هزاران خانواده درمدت زمان کوتاه، موجب افزایش تقاضای ناگهانی برای خانه و مسکن شده و بازار کرایه و گروه را در حالت غیرعادی قرار داده است.
در بسیاری از شهرها و مراکز ولایات، مهاجران بازگشتکننده با نبود سرپناه، افزایش دو تا سه برابری کرایهها و کمبود واحدهای قابل سکونت روبرو هستند. این در حالی است که اکثر این افراد بدون امکانات مالی، و با از دست دادن داراییهای خود در کشورهای میزبان، به افغانستان بازگشتهاند.
راهنماهایی معاملات/املاک، در کابل میگویند که در چند هفته گذشته تعداد زیادی از خانوادههای مهاجران اخراج شده از ایران دنبال خانه میگردند، اما افزایش متقاضیان چند برابر شده و موجودی خانههای مسکونی بسیار محدود است.
باشندگان کابل میگویند، خانههایی که تا «دو ماه پیش ۶ هزار روپیه کابلی اجاره داده میشد، حالا تا ۱۲ هزار هم رسیدهاند.»
در مزارشریف نیز منابع محلی گزارش دادهاند که در برخی مناطق شهری، کرایه خانهها در پی افزایش تقاضا، «حدود ۷۰ تا ۱۰۰ درصد» افزایش یافته است.
افزایش ناگهانی فشار بر بازار مسکن، در شرایطی در افغانستان رخ میدهد که نه برنامهای جامع برای اسکان بازگشتکنندگان از سوی حاکمان موجود/طالبان اعلام شده و نه نهادهای امدادرسان ظرفیت کافی برای پاسخگویی به این بحران دارند. بسیاری از خانوادههای بازگشتی، شبها را در خانه بستگان یا در فضاهای باز و بدون سرپناه میگذرانند.
کارشناس اقتصادی به این باور اند که نبود طرحهای حمایتی و ساختار تنظیم کننده، این وضعیت را بحرانیتر کرده است و از جانب دیگر در غیاب مداخله و نظارت دولت، قیمت کرایه خانه مشخص نیست و به انصاف و بیانصافی مالکان خانه تعلق دارد، که چه مقدار کرایه تعین میکنند.
یکی از کاربران، در یادداشتی در شبکه اجتماعی فیسبوک نوشته است: «اخراج هزاران مهاجر که بیشتر آنان توانایی خرید چند قرص نان را ندارند، برای افراد فرصت طلب و سودجو، چانسی است که میسر شده و باید از این فرصت استفاده نهایی را کنند تا اجناس شان زودتر و بیشتر به فروش برسد و قیمت هرچیز را دو برابر حساب کنند.»
کاربر دیگری در فیسبوک نوشته است: «انصاف خوب چیزی است، شما با کسانی که این وطنداران مهاجرتان را با توهین اخراج کردند چه فرق دارید، آنها پولهای شان را ندادند و شما هم میخواهید کرایه خانههای تان را دو برابر از آنها بگیرد؛ واقعیت این است که روز بد برادر ندارد.»
براساس آمارهای سازمانهای بینالمللی، تنها در کمتر از دو ماه اخیر نزدیک به دو میلیون مهاجر افغانستانی از ایران و پاکستان به اجبار اخراج شدهاند.
سازمان ملل هشدار داده است که اگر روند بازگشت با همین شدت ادامه یابد، در همه بخشها، از خانه و سرپناه گرفته تا تهیه مواد غذایی و رسیدگی به مشکلات صحی مهاجران اخراج دشوار و غیر قابل کنترل خواهد شد. سازمان ملل بحران اخراج مهاجران افغانستانی را بیسابقه توصیف کرده و از کشورها خواسته تا سازمانهای مدد رسان بینالمللی در افغانستان را تمویل مالی کنند که به بحران پیش آمده رسیدگی کنند.
افزایش دوبرابری کرایه خانه در کلانشهرها؛ بحران تازه در دل بحران
